Jaarverslag GGD Zaanstreek-Waterland 2019
Download hier het Publieksjaarverslag GGD Zaanstreek-Waterland 2019 (pdf 607kb).
Voorwoord
Samen met gemeenten en samenwerkingspartners zet de GGD zich in voor een gezonde en veilige regio.
Preventie en eigen regie van mensen over hun gezondheid is het uitgangspunt van de werkzaamheden van de GGD. De nadruk ligt niet alleen op de aanpak van problemen, maar vooral op het voorkomen daarvan. Wij brengen de gezondheidssituatie van inwoners in kaart en adviseren gemeenten over hun beleid op het gebied van gezondheidspreventie, -bevordering en -bescherming.
De GGD voert in opdracht van de gemeenten in onze regio een groot aantal taken uit ter bescherming van de gezondheid, zoals jeugdgezondheidszorg en infectieziektebestrijding. Daarbij werkt de GGD intensief samen met gemeenten en samenwerkingspartners om te komen tot de beste resultaten in het belang van de gezondheid en sociale veiligheid van de inwoners van Zaanstreek-Waterland. In dit jaarverslag ziet en leest u onze belangrijkste resultaten over 2019.
Veel leesplezier!
Advies
De Gezonde School
De Gezonde School-aanpak helpt scholen structureel te werken aan een gezonde leefstijl van leerlingen.
De GGD heeft 117 scholen geadviseerd:
- 83 uit primair onderwijs
- 21 uit voorgezet onderwijs
- 12 uit speciaal onderwijs
- 1 middelbaar beroepsonderwijs
- 29 in Zaanstad
- 1 in Wormerland
- 3 in Oostzaan
- 2 in Waterland
- 6 in Purmerend
- 4 in Edam-Volendam
Deze scholen haalden in totaal 56 certificaten:
Panelonderzoeken
Hoe gaat het met de bewoners van Zaanstreek-Waterland? Zo’n drie keer per jaar zet de GGD een panelonderzoek uit onder ruim 2000 panelleden. In 2019 vroegen we hen naar hun leefomgeving, omgaan met stress en antibioticagebruik. De resultaten geven een goed beeld van wat er leeft in de regio zodat gemeenten, GGD en zorgpartners hierop hun beleid en activiteiten kunnen afstemmen.
Medische Milieukunde
De GGD adviseert de gemeente op het gebied van gezondheidspreventie, -bevordering en -bescherming. We monitoren, signaleren en adviseren op basis van breed beschikbare gegevens. De GGD is hét kenniscentrum voor onderzoek en brengt gezondheidsproblematiek op wijk- en buurtniveau in kaart.
Aantal meldingen Medische Milieukunde: 108.
81 van burgers, 27 van gemeenten en andere organisaties.
Onderwerpen meldingen van burgers:
- Binnenmilieu (schimmel en vocht, binnenluchtkwaliteit): 24 keer
- Laag frequent geluid: 7 keer
- Geuroverlast en overlast door houtrook: 15 keer
- Bodem: 8 keer
- Chemische stoffen (asbest,kwik): 9 keer
- Overig (kankercluster, ongedierte, eikenprocessierups, hitte, straling): 20 keer
- Buitenlucht kwaliteit: 7 keer
Onderwerpen meldingen van gemeenten en andere organisaties:
- Bodem: 3 keer
- Lucht: 9 keer
- Geluid en geur: 3 keer
- Straling: 3 keer
- Klimaat en hitte: 2 keer
- Bestemmingsplan: 2 keer
- Evenementen: 4 keer
- Water: 3 keer
Psychosociale hulp na ingrijpende gebeurtenis
Na ingrijpende gebeurtenissen biedt de GGD collectieve psychosociale ondersteuning. Eind januari kreeg de GGD melding van een suïcidepoging van een middelbare scholier die een paar dagen later overleed. GGD-medewerkers Psychosociale opvang en Jeugdgezondheid boden op school begeleiding, voerden gesprekken met leerlingen en observeerden hen. De GGD bood ook ondersteuning op een ouderavond, de basisschool van het jongere zusje en de sportclub van deze scholier.
Bescherming
Volgens de Wet Publieke Gezondheid voert de GGD een aantal gezondheidsbeschermende taken uit.
Centrale zorgverleners bij overgewicht
De aanpak Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG) in Zaanstad werkt! Anno 2019 stabiliseert overgewicht onder kinderen. Centrale Zorgverleners begeleiden inmiddels 300 gezinnen. Zij coachen het gezin om gezonder te leven en zijn de spin in het web in de samenwerking met andere hulpverleners. ZonMW verstrekte eind 2019 subsidie voor twee jaar. Onder de naam Gezond Opgroeien wordt de aanpak nu ook toegepast in Edam-Volendam, Landsmeer, Oostzaan, Wormerland. In totaal zijn nu zeven Centrale Zorgverleners actief.
Reizigers
Vaccinaties
In 2019 voerden we 9555 vaccinaties uit (2018: 9317).
Consulten
In 2019 hadden we 8106 consulten (2018: 7817).
Algemene infectieziekten
We kregen 1275 vragen van burgers, huisartsen, scholen etc.
Er waren 187 meldingen van meldingsplichtige ziekten.
Top 5 meldingsplichtige infectieziekten:
- Kinkhoest: 105 meldingen
- Hepatitis B: 21 meldingen
- Hepatitis C: 16 meldingen
- Legionella: 8 meldingen
- Shigella infectie: 5 meldingen
Maternale kinkhoest
Vanaf december 2019 kunnen zwangere vrouwen zich via onze website aanmelden voor de 22 weken prik. Voor vrouwen die langer zwanger waren, hebben we in december een inhaalactie opgezet. Het vaccin was beschikbaar vanaf 16 december. Tot eind december vaccineerden we 166 zwangeren.
Tuberculose
- Uitvoeren Mantouxtesten, 394
- BCG vaccinaties, 246
- Bron- en contactonderzoek, 175
- Aantal nieuwe tbc gevallen, 13
SOA
Aantal eerste Sense/soa consulten 2019: 1206 waarvan:
- Mannen, 474
- Vrouwen, 732
Top 3 gediagnostiseerde soa’s
- Chlamydia, 159 keer
- Gonorroe, 30 keer
- Syfillis, 7 keer
Jeugdgezondheid
3300 huisbezoeken pasgeborenen
Aantal contactmomenten:
- 0 tot en met 4 jarigen: 26.554
- 5 tot en met 12 jarigen: 9.557
Aantal onderzoeken op indicatie:
- 0 tot en met 4 jarigen: 3.930
- 5 tot en met 12 jarigen 3.739
Top 5 van vragen van ouders voor consult:
- Groei
- (Borst)Voeding
- Inhaalvaccinatie
- Lichamelijke klachten
- Borstvoedingsbegeleiding
Meningokokkenvaccinatie
Op vier locaties in de regio vaccineerden we in 2019 op uitnodiging in totaal 14150 jongeren tussen de 14 en 18 jaar oud tegen MeningokokkenACWY.
Logopedie
Voorlichting spraaktaalontwikkeling en vroegsignalering spraak- taalproblemen
- 1010 consulten logopediespreekuur voor kinderen van 0 tot 4 jaar (op Centra Jong/Centra voor Jeugd en Gezin)
- 3274 spraak-taalscreeningen van 5-jarigen in het basisonderwijs
- 2748 consulten met de logopedist (onderzoeken op verzoek, onderzoeken n.a.v. screening en controles)
- projecten, invulling verschilt per gemeente
Taalhelden
De GGD projectgroep ‘Op weg naar een geletterde generatie’ won in oktober in de categorie Bruggenbouwers de Taalheldenprijs Noord-Holland van Stichting Lezen en Schrijven. Als ondertekenaar van het Regionale Taalakkoord, streeft de GGD naar expliciete aandacht voor laaggeletterdheid in de werkwijze van de Jeugdgezondheidszorg.
Meldpunt Overlast Bemoeizorg (MOB)
724 meldingen totaal:
- Beemster : 10
- Edam-Volendam: 47
- Landsmeer: 54
- Oostzaan: minder dan 5
- Purmerend: 184
- Waterland: 26
- Wormerland: 18
- Zaanstad: 397
- Buiten de regio: 27
- Zwervend in de regio: 5
Snelle aanpak verward gedrag
Vroegsignalering en preventie moet ertoe leiden dat mensen met complexe problematiek zo snel mogelijk passende hulp en ondersteuning krijgen. Goede afstemming en samenwerking zijn daarvoor voorwaarde. De GGD richtte daarom het Meldpunt & Advies Bijzondere Zorg (MABZ) in waar burgers én professionals terecht kunnen die zich zorgen maken over kwetsbare personen. In oktober startte de GGD samen met ambulancevervoerder Broeder de Vries en Parnassia Noord-Holland, de Mobiele Triage en Vervoer Unit (MTVU). Na signalering van iemand met verward gedrag maken medewerkers van het MABZ ter plekke of op een andere locatie, zo snel mogelijk een inschatting of en welke zorg nodig is. De pilot duurt tot eind 2020.
VSO (politiemeldingen over verward gedrag): 850
Verdeeld over de gemeenten in onze regio:
- Beemster : 17
- Edam-Volendam: 62
- Landsmeer: 16
- Oostzaan: 5
- Purmerend: 318
- Waterland: 22
- Wormerland: 20
- Zaanstad: 340
- Buiten de regio: 50
- Zwervend in de regio: 0
Toezicht
Inspectie kinderopvang
- Kindercentra: 271
- Nieuwe kinderopvanglocaties: 42
- Gastouders: 49 *)
- Nieuwe gastouders: 34
- Internaat: 1
*) steekproef
Technische hygiëne
- Tattoo, piercing en permanente make up: 9
- Hercontroles: 31
Contracttaken
De GGD voert aanvullende taken uit op basis van een overeenkomst, in opdracht van gemeenten of derden. Deze passen in de algemene doelstellingen van de GGD en kennen samenhang en synergie met de andere taken die de GGD uitvoert. Een greep uit onze contracttaken zijn bijvoorbeeld voorlichting en training op het gebied van zelfmoordpreventie en taken in het kader van Rookvrije Generatie en Voorzorg (begeleiden van jonge moeders). Ook verzorgden we een daklozentelling voor Zaanstad en Purmerend. Voor deze gemeenten voerden we taken uit in het kader van genotmiddelenpreventie. Een aantal andere taken lichten we hier nader toe.
Veilig Thuis Zaanstreek-Waterland
- Telefoontjes: 10.660 (2018: 3518)
- Adviezen: 2705 (2018:2271)
- Meldingen: 2329 (2018:1879)
- Tijdelijke huisverboden: 90 (2018: 95)
- Acute crisis: 130 (2018: 103)
- Bedaanvragen: 50 (2018:54)
- Onderzoeken: 123 (2018:213)
Straathoekwerk Zaanstad
- Inloopspreekuur: 2019
- Aanmeldingen trajectbegeleiding: 43
- Kortdurende contacten: 226
Trainingen:
- Girls only: 2
- Boys2Men: 2
- Back to you: 1
JPP trajecten: 45 afgerond, 11 trajecten lopen door
Cursusbureau
Ons cursusbureau biedt preventieve cursussen en bijeenkomsten over = opvoeden en opgroeien.
We gaven in totaal 44 cursussen met 509 deelnemers.
We organiseerden 102 themabijeenkomsten met gemiddeld 10 deelnemers per bijeenkomst.
Een greep uit het aanbod:
- Sociale vaardigheid: 10 keer georganiseerd, 80 deelnemers.
- Brede School Media/Zaansfit: 5 keer georganiseerd, 38 deelnemers.
- Plezier op school: 3 keer georganiseerd, 31 deelnemers
- Jeugd en Scheiding (JES): 3 keer georganiseerd, 23 deelnemers
- Peuter in Zicht: 3 keer georganiseerd, 33 deelnemers
- Beter omgaan met pubers: 3 keer georganiseerd, 38 deelnemers
- Positief opvoedenTriple P: 4 keer georganiseerd, 45 deelnemers
Jeugdteams
In 2019 hebben de drie GGD-Jeugdteams in Zaanstad aan 899 gezinnen complexe tot hoogcomplexe zorg verleend. In Poelenburg is met het onderwijs en het Centrum Jong een intensieve samenwerking gerealiseerd rondom kwetsbare gezinnen. In Zaanstad Noord hebben we met Centrum Jong en Sociaal Wijkteams een werkwijze ontwikkeld rond complexe echtscheidingen. In Wormerveer werd het Jeugdteam de trekker van Mobility Mentoring, waarbij gezinnen zelf weer regie krijgen over hun bestaan.
Organisatie
Waar is de GGD te vinden?
In Beemster, Edam-Volendam, Landsmeer, Oostzaan, Purmerend, Waterland, Wormerland en Zaanstad.
Bij de GGD werken 383 medewerkers met een vast dienstverband.
263 bij Preventie en Zorg. Dat is:
- Jeugdgezondheid
- Gezondheidsondersteuning
- Straathoekwerk
- Infectieziektebestrijding
84 bij Strategie en ontwikkeling. Dat is:
- Epidemiologie
- Beleid
- Gezondheidsondersteuning
- Medische Milieukunde
- Veilig Thuis
- Meldpunt & Advies Bijzondere Zorg (MABZ)
7 bij Toezicht. Dat is:
- Technische hygiënezorg
- Inspecties kinderopvang
39 bij Bedrijfsvoering. Dat is:
- Directie/OR
- Juridisch/Kwaliteit
- Secretariële ondersteuning
- Facilitair, Financiën, ICT, P&O
- Publieksdienstverlening
Naast de vaste medewerkers werken bij ons ook stagiaires, pay-roll medewerkers en andere externen. Daarmee komt het totaal op 31 december 2019 op 474 medewerkers. Er zijn 9 vrijwilligers.
Start GHOR Zaanstreek-Waterland
Op 1 mei startte het nieuwe GHOR-bureau voor Zaanstreek-Waterland. Deze netwerkorganisatie coördineert en regisseert de geneeskundige hulpverlening in ramp- en crisissituaties. De GHOR Zaanstreek-Waterland wordt aangestuurd door de Directeur Publieke Gezondheid van de GGD en is onderdeel van de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland. Met de start ontstond nauwere samenwerking met de zogenoemde witte keten (Rode Kruis, ziekenhuizen, regionale ambulance voorziening, traumacentra, huisartsenposten) en de partners binnen Veiligheidsregio Zaanstreek Waterland.
Klachten over de GGD
Aantal klachten in 2019: 84
Top 4 klachten:
- Werkwijze
- Dossiervorming/privacy
- Planning Jeugdgezondheid
- Bejegening
MICD meldingen
Meldingen incidenten cliëntenzorg en dienstverlening (MICD) zijn meldingen over incidenten en calamiteiten door medewerkers. Een commissie bestaande uit medewerkers uit alle geledingen binnen de GGD analyseert en onderzoekt mogelijkheden tot verbetering.
Aantal MICD meldingen in 2019: 34.
Inkomsten:
- Gemeenschappelijke regeling: 11.873.814 euro
- Projecten: 12.507.934 euro
- Financiering derden, overig: 2.724.680 euro
- Financiering derden, subsidies: 724.016 euro.